O wymieraniu miasta

W sprawach zawodowych odwiedziłem dzisiaj Bartoszyce, przy okazji robiąc drobne zakupy w galerii handlowej „Inbag”. Przed sklepem parking zapełniony prawie w całości autami osobowymi, głównie na numerach NBA oraz NLI (tylko jedno auto z numerami zza wschodniej granicy). W  środku sklepu ruch jak na rynku w dzień targowy , handel kwitnie, przedsiębiorcy zadowoleni, ludzie wynoszą wielkie torby z zakupami. W samym mieście spory ruch samochodów, życie tętni mimo niedzieli. Lidzbark Warmiński w ten sam dzień wygląda jak wyludnione miasto, gdzie nie gdzie jacyś spacerowicze, a tzw. centrum puste i martwe. Porównując te dwa miasta, możemy na własnej skórze przekonać się dokąd prowadzi tzw. rozwój miasta ukierunkowany „turystykę”. Bez handlu i przedsiębiorczości miasto powoli zamienia się w skansen, dom spokojnej starości tudzież zagłębie taniej siły roboczej służącej kilkunastu osobom z tzw. „elity”.

Nagły zwrot ku turystyce zaobserwowaliśmy w Lidzbarku Warmińskim po oddaniu do użytku jednego z hoteli. Dobrze stało się, że ruina nabrała dawnego blasku i teraz zarabia pieniądze dla właściciela (podatnicy ze swojej kieszeni dołożyli ok. 17 mln zł do budowy hotelu, za sprawą ówczesnego Marszałka Jacka Protasa). Od tamtej chwili, turystyka stała się hasłem przewodnim naszych włodarzy, jedynym słusznym kierunkiem rozwoju miasta. Nikt nie pytał mieszkańców, czy chcą tego czy nie. Mrzonka o rozwoju opartym na turystyce z pewnością dobrze służy właścicielom hoteli, jednak niekoniecznie mieszkańcom. Lidzbark Warmiński pozbawiony jest podstawowych atrybutów, niezbędnych przyciągnąć odpowiednią ilość turystów – nie mamy gór, morza, odpowiedniej ilości zabytków. Wyłącznie te i tylko te czynniki decydują o tym, iż mieszkańcy mogą utrzymać się z pieniędzy pozostawionych przez gości. Twierdzenia przeciwne są kłamstwem, mającym legitymizować wydawanie ogromnych publicznych pieniędzy na coraz to nowe „atrakcje” jak np. bulwar czy termy. Powiedzmy to sobie jasno (że zacytuję klasyka), inwestycje w parki, fontanny, bulwar i dziesiątki innych „atrakcji” nie są przeznaczone dla mieszkańców miasta. Wszystko to podporządkowane jest uatrakcyjnieniu pobytu gości hotelowych, a w niedalekiej przyszłości kuracjuszy prywatnych domów opieki czy pensjonariuszy uzdrowiska.

Kolejnym ciosem dla miasta było przystąpienie do Cittaslow, od tamtej pory poważni przedsiębiorcy widząc znak ślimaka omijają nasze miasto szerokim łukiem. Jednak największa tragedia dzieje się właśnie teraz – Lidzbark Warmiński jako uzdrowisko. Nikt z kapitałem nie zainwestuje w takim miejscu. Jednak włodarze miasta nie widzą problemu. Lekką ręką wydają nasze pieniądze, za miliony złotych odebrane mieszkańcom (podatki) kupują działki pod Łabnem, snując przy tym wizje dobrobytu w przyszłości, oczywiście nie naszego.

Lidzbarczanie mieli dość polityki rabunkowej, drenowania kieszeni na budowę m.in. uzdrowiska. Nikt się ich nie pytał, czy tego chcą. Tzw. konsultacje społeczne były farsą, robioną pod publikę. W 2014 r. mieszkańcy miasta w końcu powiedzieli „STOP”. Pojawił się człowiek obiecujący zmiany, przeciwny budowie uzdrowiska, stawiający m.in. na rozwój przedsiębiorczości, był nim pan Jacek Wiśniowski.

8 września 2014 r. Jacek Wiśniowski jako kandydat na Burmistrza udzielił wywiadu dla NL. Twierdził wówczas:  „Rozwój naszego miasta to owszem, także turystyka, ale z pewnością nie uzdrowisko. Wbrew temu co wielu ludzi obecnie rządzących mówi, że uzdrowisko jest szansą na rozwój, ja uważam z perspektywy rozmów z inwestorami, przedsiębiorcami, ludźmi którzy posiadają kapitał i myślą ekonomicznie – powstanie uzdrowiska stanowi barierę dla rozwoju Lidzbarka Warmińskiego i utrzymania młodszego pokolenia tu na miejscu.”

Wigilia Miejska 2014 r.

Pan Wiśniowski zasięgnął więc opinii inwestorów, ludzi mających pieniądze, przedsiębiorców, którzy słusznie stwierdzili, że uzdrowisko stanowi gwóźdź do trumny dla miasta, odpływ młodych ludzi i w konsekwencji jego śmierć. Wyborcy podzielili tę opinię i w konsekwencji wielu z nich oddało głos na człowieka myślącego jak przedsiębiorca, na dodatek obiecywał „czas zmian”. Tuż po pamiętnych wyborach, miejscowa „elita” zbojkotowała świeżo upieczonego Burmistrza z głową pełną pomysłów na zmiany. Nikt nie wiedział co to za jeden. Przypomnijmy wigilię miejską z 2014 r., gdzie młody Burmistrz na scenie był praktycznie sam. Nie przyszedł Proboszcz miejscowej parafii, nie było Starosty, ani żadnego posła. Jednak ta sytuacja szybko uległa zmianie.

Już 9 sierpnia 2015 r. podczas uroczystej sesji Rady Miasta w Wielkim Refektarzu Burmistrz Wiśniowski tak mówi: „Najistotniejszą sprawą rozwoju miasta jest utworzenie w Lidzbarku Warmińskim uzdrowiska […] jest to kierunek rozwoju najbardziej korzystny dla Lidzbarka Warmińskiego. Dziękuję panu Marszałkowi Jackowi Protasowi i Staroście Janu Harhajowi za pomoc i cenne rady, wsparcie panów jest dla mnie ogromnie ważne.”

Historia zatoczyła małe koło i oto niezależny przedsiębiorczy kandydat nagle stał się „zależny”.  Na domiar złego, w 2016 r. podczas kolejnej uroczystej sesji Rady Miasta, Burmistrz Wiśniowski przedstawił 3 nowe kierunki rozwoju miasta – Turystyka, Uzdrowisko i Sport. Zniknął najważniejszy z punktu widzenia mieszkańców kierunek rozwoju  – przedsiębiorczość!

Po czym więc poznać, iż miasto rozwija się, a tworzącym go ludziom żyje się lepiej? Zdawałoby się, że na to proste pytanie jest równie prosta odpowiedź – miasto rozwija się bo z roku na rok mieszka w nim więcej ludzi, a żyje im się lepiej – bo rośnie zasobność ich portfeli (stają się zamożniejsi). Tak w skrócie ująć możemy definicję rozwoju miasta. Są to fundamenty, bez których mówienie o rozwoju jest niedorzecznością, a nawet kłamstwem. Przewrotnie zapytajmy więc, jakie są oznaki śmierci miasta? Odpowiedź jest także oczywista – ubywa w nim mieszkańców, a tym co pozostali żyje się biedniej.

Którą z definicji przypiszemy naszemu miastu? Odpowiedź na to pytanie pozostawiam czytelnikom. Zapraszam do dyskusji.