O budżecie obywatelskim słów kilka. Do pobrania projekt budżetu na 2014 rok.

Radny Kuźniewski zaproponował dyskusję w RM, nad utworzeniem budżetu obywatelskiego. Czy jest możliwym, aby to sami obywatele Lidzbarka Warmińskiego decydowali o wydatkach z budżetu miasta?

Wydaje się, że już to robią poprzez grupę ludzi zwaną Radą Miasta i Burmistrzem. Wybrani zostali w głosowaniu bezpośrednim, więc ich obowiązkiem jest realizacja potrzeb mieszkańców. Skąd jednak wiadomo, jakie są te potrzeby i w jaki sposób mieszkańcy mogą je sygnalizować/zgłaszać? Do realizacji powyższego, ustawodawca wprowadził instytucję tzw. dyżurów radnych i Burmistrza. Jest ustalony czas, kiedy to mieszkańcy mogą przyjść do UM i powiedzieć co chcieliby zmienić w mieście, co im się nie podoba lub sprawia kłopot. Dodatkowym narzędziem są konsultacje społeczne, podczas których „władza” spotyka się z mieszkańcami w większym gronie.

Dyżury radnych i Burmistrza realizowane są bezbłędnie (obligatoryjnie narzuca to prawo), jednak mieszkańcy nie uczestniczą w nich. Nikt tam po prostu nie przychodzi (prócz pana Romaszko). Spowodowane jest to ograniczonym zaufaniem w skuteczność pracy radnych i ich brakiem możliwości wpływania na cokolwiek w mieście. Można przyjąć założenie, iż Lidzbarczanie traktują wizytę u radnych jako stratę czasu, bo i tak o wszystkim decyduje kto inny. Wydatki inwestycyjne w Lidzbarku Warmińskim ustalane są arbitralnie, w wąskim gronie urzędników/kolegów lub nawet jednoosobowo, bez jakiejkolwiek konsultacji z mieszkańcami. Przez takie działanie zanikły relacje pomiędzy mieszkańcami a samorządem.

Instytucja konsultacji społecznych też właściwie nie istnieje. Nie mogę sobie przypomnieć, aby władze pytały się mieszkańców o cokolwiek np. czy chcemy mieć u siebie uzdrowisko lub „termalne” kąpielisko;) Skąd więc Radni lub Burmistrz czerpią wiedzę na temat potrzeb mieszkańców? Wydaje się, że z własnego „widzi mi się”, historii zasłyszanych od sąsiadów i fusów z kawy wypijanej ochoczo na sesjach RM.

Pomysł aby Lidzbarczanie decydowali, na co wydać część ich własnych pieniędzy jest bardzo dobry. Wiele miast w Polsce wdrożyło już takie procedury. Mieszkańcy zgłaszają propozycje, projekty, trwa ożywiona dyskusja, ludzie czują, że mogą decydować co jest im naprawdę potrzebne. Nie tylko w dużych miastach funkcjonuje ten mechanizm, w niewiele większych Obornikach sprawdza się doskonale.

Wprowadzenie budżetu obywatelskiego nie wymaga zmiany prawa. Od strony formalnej wygląda to tak, że przeprowadzane są konsultacje w sprawie wydatków z budżetu miasta, a Burmistrz i RM deklarują, iż projekty wybrane przez mieszkańców zostaną zrealizowane. Wszystko opiera się zatem nie na regulacjach ustawowych, lecz na wzajemnym zaufaniu pomiędzy mieszkańcami a ich przedstawicielami (co w tej chwili nie istnieje w Lidzbarku Warmińskim). W ramach budżetu obywatelskiego mieszkańcy mogą nie tylko wybierać najlepsze projekty, ale także zgłaszać ich propozycje. Same procedury wdrażania takiego budżetu są szczegółowo opisane w prasie branżowej i na obecną chwilę opisywanie ich tutaj nie jest celowe.

Ważną kwestią jest wyasygnowanie ściśle określonej kwoty z budżetu na realizację zgłoszonych przez mieszkańców propozycji. Przeglądając projekt budżetu na 2014 rok, znajduję ponad 2 mln złotych (środków własnych) przeznaczonych na inwestycje, 400 tysięcy na promocję miasta, prawie 2 mln przekazane na budowę term i inne. Jednym z niepotrzebnych wydatków jest utrzymanie Straży Miejskiej, gdzie przeznacza się na ten cel ponad 400 tysięcy złotych (wzrost o 9,45%), lub też potężnym dofinansowaniem dyscyplin sportowych, cieszących się zerową frekwencją kibiców. Dlaczego nie przeznaczyć tych środków na realizację projektów zgłoszonych przez mieszkańców? Jaki oni mają realny wpływ, że akurat te a nie inne inwestycje będą realizowane? Żaden. Teraz przykład.

Burmistrz, jako „stwórca” projektu uchwały budżetowej, przeznaczył 20 tys złotych na sporządzenie dokumentacji technicznej pod budowę 4 kortów do tenisa ziemnego (w tym jednego zadaszonego). Mają się znajdować przy stadionie miejskim, między nasypem kolejowym a stawami rybnymi. Sama budowa pochłonie zapewne setki tysięcy złotych. Skąd wiedza Burmistrza o tym, że jest to niezbędne dla mieszkańców miasta? – Nie wiadomo. Nie było o tym na komisjach, czy sesji, milczy na ten temat biuletyn informacji publicznej czy gazetka wydawana przez UM (informator). Być może były konsultacje społeczne na ten temat? (taki żart).

Dlaczego mieszkańcy mieliby decydować o wydatkach z budżetu miasta? Odpowiedź jest prosta ‒ dlatego, że to ich własne pieniądze. Nie należą one do radnych, czy burmistrza, tylko właśnie do mieszkańców, którzy są gospodarzami gminy. „Gmina” z kolei nie oznacza urzędu miasta, lecz wspólnotę samorządową, czyli ‒ innymi słowy ‒ mieszkanki i mieszkańców. Uważam więc że, budżet obywatelski jest jak najbardziej potrzebny i wskazany. Wszystko zależy od dobrej woli radnych i Burmistrza.

Tutaj pliki spakowane bezpłatnym zip-em. Skanowane pdf-y. POBIERZ PROJEKT BUDŻETU 2014