Lidzbarskie tzw. media lokalne zupełnie nie wykazały zainteresowania pomysłem przywrócenia kolei w naszym mieście. Pomysł połączenia kolejowego Lidzbarka Warmińskiego, jako tranzytowego między Bartoszycami a Olsztynem zaproponował klub radnych PiS w Sejmiku Wojewódzkim. Radny Marcin Kazimierczuk złożył na ręce przewodniczącej sejmiku projekt uchwały wraz uzasadnieniem i załącznikami w sprawie przywrócenia połączeń kolejowych w naszym rejonie. Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu uchwały:
„W związku z opublikowanymi przez Ministerstwo Infrastruktury założeniami Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej, nazywanego Programem Kolej Plus, wnioskujemy o podjęcie działań w celu ujęcia w ramach wyżej wymienionego programu przedsięwzięcia polegającego na utworzeniu połączenia kolejowego z Bartoszyc przez Lidzbark Warmiński do Dobrego Miasta i dalej po istniejącej linii w kierunku Olsztyna. Szczegółowy wariantowy przebieg proponowanej linii w terenie stanowi Załącznik nr 1 do projektu uchwały. Projekt uchwały nie pociąga za sobą obciążenia budżetu województwa. Obecnie na liście projektów planowanych do realizacji nie ma żadnego zgłoszenia z Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
Bartoszyce zamieszkuje ok. 25 tysięcy mieszkańców. Lidzbark Warmiński zamieszkiwany jest przez ok. 17 tysięcy mieszkańców, co przy wliczeniu mieszkańców okolicznych miejscowości zapewni dostęp do publicznego transportu pasażerskiego koleją dla około 50 tysięcy osób. Obszar ten jest skrajnym obszarem terytorium Polski z siecią kolejową ukształtowaną za czasów pruskich, niedostosowaną do dzisiejszego układu granic i sieci osadniczej. Realizacja projektu pozwoli na uzyskanie dostępności do komunikacji kolejowej oraz ustawienie priorytetów transportowych w kierunku stolicy kraju i województwa.
Program Kolej Plus zakłada uzupełnienie lokalnej i regionalnej infrastruktury kolejowej. Ze względu na ograniczone środki finansowe w ramach np. Regionalnych Programów Operacyjnych w perspektywie finansowej na lata 2014 – 2020. Program pozwoli na właściwe planowanie i wsparcie inwestycji pozwalających m.in. na usprawnienie komunikacji pasażerskiej na poziomic międzyregionalnym, racjonalne i spójne podejmowanie działań realizujących kierunki rozwoju kraju na poziomie regionalnym w obecnej i kolejnej perspektywie finansowej.
Głównym celem Programu Kolej Plus jest uzupełnienie sieci kolejowej o połączenia kolejowe (w tym przygotowanie niezbędnej dokumentacji przedprojektowej i projektowej) miejscowości o populacji powyżej 10 tys. osób bez dostępu do kolei pasażerskiej, towarowej z miastami wojewódzkimi oraz poprawa wewnętrznej spójności komunikacyjnej i społeczno- gospodarczej ww . regionów Polski przy wsparciu ze środków publicznych.
Przewidywane efekty Programu to:
- usprawnienie procesu przygotowania i realizacji inwesiycji kolejowych na terenie ww. miejscowości,
- wykorzystanie doświadczenia i potencjału PKP PI K S.A. przez jednostki samorządu terytorialnego w przygotowaniu i realizacji projektów kolejowych na terenie jst.
- umożliwienie przygotowania dokumentacji pozwalającej na wdrożenie inwestycji kolejowych oraz realizacja zadań inwestycyjnych.
- promocja transportu kolejowego w miejscowościach nie posiadających dostępu do kolei.
Program Kolej Plus będzie komplementarny z Krajowym Programem Kolejowym do 2023 roku. Programem utrzymaniowymi pn. „Pomoc w zakresie finansowania kosztów zarządzania infrastrukturą kolejową, w tym jej utrzymania i remontów do 2023 roku” zatwierdzonym 16 stycznia 2018 r. uchwalą nr 7/2018 przez Radę Ministrów. Okres realizacji Programu: 2010 – 2023 (okres kwalifikowalności: 01.01.2019 – 31.12.2023).
Źródłem dofinansowania Programu byłyby dodatkowe środki alokowane na szczeblu centralnym. Program docelowo skierowany jest do jednostek samorządu terytorialnego, gdzie zakładany będzie 15% udział samorządów w kosztach inwestycji.
Działania Samorządu Województwa w tej sprawie winny wykazać za zasadne opracowanie Studiów Wykonalności dla wyżej wymienionej inwestycji i traktowanie jej w sposób priorytetowy. Przygotowanie analiz umożliwi opracowanie dokumentacji projektowej i wykonawczej jeszcze w obecnej perspektywie unijnej i pozwoli na realizację prac w nowej perspektywie niezwłocznie po zabezpieczeniu źródeł finansowania w odpowiednich programach operacyjnych.”
Lidzbarski dworzec kolejowy został otwarty 1 października 1899 r. (Pierwszy pociąg odjechał do Górowa Iławeckiego). Posiadał 3 perony, dwie kasy biletowe, lokomotywownię i wieżę wodną. Pociągi odjeżdżały w kierunku Bartoszyc, Sątop, Czerwonki czy Korniewa (w obwodzie Kaliningradzkim) , Górowa Iławeckiego oraz Ornety. Ostatni pociąg odjechał z Lidzbarka Warmińskiego w kierunku Czerwonki 1 czerwca 1996 r. Obiekt całkowicie zamknięto w 2005 r. Uległ dewastacji, obecnie budynek dworca i przyległe tereny przejęła gmina miejska.
Tory kolejowe są czynnikiem miastotwórczym. Po zamknięciu ruchu kolejowego Lidzbark Warmiński zaczął podupadać, zamknięto wiele zakładów pracy. Tam gdzie jeżdżą pociągi, szczególnie towarowe, miasto rozwija się, zakładów przemysłowych przybywa jak np. w Dobrym Mieście. Tam wykupiono całkowicie dostępne tereny stref inwestycyjnych.
Wielu twierdzi, że transport drogowy zastąpił kolejowy. Wydaje się jednak, że w przypadku Lidzbarka Warmińskiego, miasta z aspiracjami turystycznymi (wg jego włodarzy), jest on niezastąpiony. Do naszego miasta można dotrzeć tylko pojazdami kołowymi, poruszając się po kiepskich drogach. Jak ma dotrzeć tutaj tysiące kuracjuszy czy turystów?;) Oczywiście powrót kolei, wraz z bocznicą przy strefie ekonomicznej da potężny impuls do rozwoju miasta, podniesienia jego prestiżu, powstaniu wielu dużych zakładów pracy. Zapraszam do dyskusji na temat pomysłu radnych z PiS, powrotu kolei do Lidzbarka Warmińskiego.
Materiał wideo zrealizowany kilka lat temu przez redakcję NaszLidzbark.