Relacja z 3 rozpraw przed Sądem Administracyjnym w Olsztynie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny rozpatrywał dziś dwie skargi na bezczynność Burmistrza Lidzbarka Warmińskiego i jedną na bezczynność Starosty lidzbarskiego. Wszystkie dotyczyły udzielenia informacji publicznej na wniosek Andrzeja P. – osoby prywatnej.

Pierwsza sprawa ( II SAB/OI 117/13 ) była ze skargi na bezczynność Burmistrza w zakresie udostępnienia informacji publicznej w postaci kopii umów o dzieło i umów-zleceń jakie zostały zawarte przez gminę Lidzbark Warmiński w latach 2011 i 2012. Wniosek taki został złożony w UM 4 września 2013 roku. W odpowiedzi pan Burmistrz 8 października 2013 roku wystosował pismo, w którym wezwał mnie do uzupełnienia wniosku w taki sposób, jakby chodziło o informację publiczną do dalszego przetwarzania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania. Taki zapis jest nielegalny (o tym wyrokowały już dużo wcześniej sądy administracyjne). Jednocześnie pan Burmistrz przedłużył realizację wniosku do 2 miesięcy ze względu na ilość umów do skanowania. W tym samym piśmie pan Burmistrz nałożył opłatę w wysokości 0,50 groszy za każdą zeskanowaną stronę, co jest też jest nielegalne. Jest jeszcze zapis o ochronie tajemnicy przedsiębiorstwa i w związku z tym zamazaniem danych podmiotów, z którymi umowy zostały zawarte. Pismo z 8 października zawiera więc co najmniej 4 nielegalne zapisy, co stanowi niechlubny rekord w korespondencji otrzymywanej od pana Burmistrza. Wobec powyższego złożyłem skargę na bezczynność Burmistrza.

10 stycznia 2014 roku, otrzymuję pismo, w którym pan Burmistrz informuje, że wnioskowana informacja jest gotowa i płytkę CD ze skanami umów można odebrać w sekretariacie Urzędu Miasta. Jak się jednak okazuje, na płycie są co prawda skany dokumentów, ale w zasadzie nie wiadomo do końca co to jest. Umowa o dzieło czy zlecenie zawiera dane stron zawierających umowę. Tutaj informacja o stronie umowy jest zamazana, więc nie wiadomo, komu UM zapłacił naszymi pieniędzmi. Wydaje się, że pan Burmistrz jakby chciał coś ukryć przed mieszkańcami miasta. W końcu to są pieniądze publiczne i mamy prawo wiedzieć, dla kogo są przeznaczane. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 listopada 2012 roku (I CSK 190/12) wyraził się jasno, imiona i nazwiska osób zawierających umowę z UM stanowią informacją publiczną, podobnie dane przedsiębiorców. Wobec powyższego działanie pana Burmistrza wydaje się być obliczone na zniechęcenie obywateli do wykonywania konstytucyjnego prawa, jakim jest kontrola obywatelska urzędów administracji państwowej.

Jedna z „umów” otrzymanych od UM.

Zdaniem skarżącego sąd na dzisiejszej rozprawie niestety nie zachował obiektywności, a sędzia dał do zrozumienia, że zbyt często pojawiam się na sali rozpraw i zajmuję mu niepotrzebnie czas. W trakcie samej rozprawy też doszło do kilku nieprzyjemnych sytuacji, kiedy to sędzia pouczał skarżącego. Sąd postanowił sprawę umorzyć i nakazał Burmistrzowi zapłacić 100 zł na rzecz skarżącego tytułem zwrotu kosztów wpisu sądowego. Umorzenie powyższej sprawy jest sporym zaskoczeniem, jednak to co sąd podał w ustnym uzasadnieniu wyroku może przypominać orzecznictwo rodem z Białorusi, a nie demokratycznego państwa. Sędzia powiedział cytuję „ z uwagi na to, że żądane informacje zostały panu (skarżącemu) udostępnione, co pan dzisiaj potwierdził, sąd uznał, że dalsze postepowanie w tym przedmiocie bezczynności jest bezprzedmiotowe”. Problem polega jednak na tym, że w żadnym momencie rozprawy nie potwierdziłem, iż otrzymałem informacje, o jakie wniosłem do Burmistrza. Twierdziłem wręcz odwrotnie, iż zamazane umowy nie są dokumentami, o jakie mi chodziło i w żaden sposób nie stanowią realizacji wniosku. Sąd kiedy dyktował do protokołu, nakazał zapisać, iż wnioskowane informacje otrzymałem. Na mój protest wobec powyższego sąd odparł abym go nie pouczał.

Z pewnością nie można tak zostawić sprawy. Wniosę do sądu o sprostowanie protokołu rozprawy jak też zostanie złożona skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Następna sprawa ze skargi na bezczynność Starosty lidzbarskiego ( II SAB/OI 116/13 ) była bardzo krótka. Przypomnę tylko dla zasady jak do niej doszło. 25 września 2013 roku, złożyłem wniosek do Starosty o kopie umów o dzieło i zleceń, jakie powiat zawarł w roku 2011 i 2012 (dokładnie taki sam wniosek otrzymał Burmistrz w sprawie opisanej powyżej). Starosta odpowiedział na wniosek (01.10.2013r) pismem dość baśniowym, nie znajdującym umocowania w polskim prawie. Dalej była skarga do WSA na bezczynność starosty z 14 listopada 2013r., i dzisiaj rozprawa. Sąd uznał skargę za zasadną i nakazał Staroście w ciągu 14 dni rozpatrzyć mój wniosek, licząc od uprawomocnienia się wyroku. Sąd stwierdził, że organ zobowiązany do udzielenia informacji publicznej (jakim niewątpliwie jest Starosta) nie ma prawa samodzielnie przekwalifikowywać/interpretować złożonego wniosku jak też żądać od wnioskodawcy jego zmiany. Nakazał też Staroście zwrócić dla skarżącego 100 złotych tytułem kosztów, jakie poniósł dokonując wpisu sądowego.

Ostatnia sprawa dotyczyła skargi na bezczynność Burmistrza w udzieleniu informacji publicznej z wniosku z 4 września 2013 roku ( II SAB/OI 106/13 ). Wniosek dotyczył najogólniej mówiąc zasad użytkowania, rozliczania, opłacania i innych kosztów związanych z używaniem samochodów służbowych jak i prywatnych w celach służbowych przez UM Lidzbarka Warmińskiego. Pytań było 11, pan Burmistrz odpowiedział tylko na 5, a do reszty zastosował swoją ulubioną nielegalną zasłonę dymną w postaci, że to informacja do dalszego przetwarzania/przetworzona/wykorzystywania (stosowane zamiennie), działanie to oczywiście nielegalne. Skarga sądowa dotyczyła więc pozostałych 6 punktów (3,4,5,7,7a,10). Pan Burmistrz zorientował się, że może przegrać kolejną sprawę i w walentynki wydał decyzję administracyjną odmawiającą udzielenia informacji w powyższych punktach (decyzja dotarła pocztą wczoraj). W uzasadnieniu podał, że żądane informacje należą do kategorii „przetworzone” i dlatego ich nie udostępni (brak uzasadnionego interesu społecznego). Pojęcie „przetworzone” oznacza, że w urząd nie jest w posiadaniu informacji tak „od ręki”, czyli np. dokumentu po który wystarczy sięgnąć do segregatora – tylko musi na podstawie kilku dokumentów wytworzyć jakiś jeden nowy i na dodatek dokonać przy tym wysiłku intelektualnego. Czy kopia faktur za paliwo do służbowego samochodu jest informacją przetworzoną? Oczywiście, że nie.

Powyższa decyzja administracyjna była zagrywką taktyczną, aby wykazać dzisiaj przed sądem, że Burmistrz nie pozostał w bezczynności. Na jeden punkt mojego wniosku pan Burmistrz zapomniał wydać decyzji, jak się okazało przez przeoczenie. Jednak sąd jakby tego nie zauważył, nie odniósł się do tego i wydał decyzję o umorzeniu postepowania, gdyż otrzymałem odpowiedź na wniosek, a w przypadku braku odpowiedzi Burmistrz wydał decyzję. Wysoki sąd bardzo się spieszył, gdyż na sali obok miała rozpocząć się jakaś grubsza sprawa, była TV i dziennikarze. Narada trwała ze 2 minuty, a wyrok zaczął być odczytywany jak tylko strony przestąpiły próg sali sądowej, jeszcze przed zajęciem miejsc. Jeszcze w trakcie rozprawy wniosłem o stwierdzenie rażącego naruszenia prawa przez Burmistrza i wymierzenie mu kary grzywny. Jednak sąd tego nie zrobił ze względu na to, że pan Burmistrz jest bardzo zapracowany, bo realizuje moje wnioski o dostęp do informacji publicznej. Moim zdaniem skandaliczna argumentacja. Tak jak poprzednio Sąd nakazał Burmistrzowi zwrócić stronie skarżącej 100 zł tytułem zwrotu kosztów wpisu sądowego. Po otrzymaniu pisemnego uzasadnienia wyroku podjęta zostanie decyzja o ewentualnej skardze kasacyjnej do NSA.

Niepokojące jest zachowanie wysokiego sądu w pierwszej z opisywanych spraw. W ocenie redakcji jest to zamach na jawność życia publicznego. Podjęte zostaną wszelkie dostępne kroki prawne, aby wyrok ten uchylić. Nie można dopuścić do sytuacji, kiedy to wszystkie instytucje publiczne w kraju będą zamazywać umowy i inne dokumenty, powołując się na ten wyrok. Wydaje się, że sąd nie miał świadomości jak wielką wagę może mieć dzisiejsze rozstrzygnięcie dla dalszych losów informacji publicznej. Jak sąd sam stwierdził, jest dzisiaj bardzo zmęczony…